De ChristenUnie en de islam

De ChristenUnie organiseert dezer dagen een reeks debatten over Nederland en de islam. Ik deed mee aan de bijeenkomst in Rotterdam, afgelopen maandag. Voor verslagen, zie hier en hier en hier.

De auteur van de bijdrage op DDS schrijft dat ik maar beter niet meer naar dit soort avondjes toe moet gaan. 'Ik kreeg het idee dat ‘ie [ik dus] zo nu en dan bezig was met het kweken van een behoorlijke maagzweer. Je zag aan hem dat hij zich zat op te vreten wanneer (vooral) Koç en De Vries zich weer eens van hun meest naïeve kant lieten zien. Wanneer Spruyt de microfoon kreeg zei hij zeer zinnige dingen welke ook op veel bijval uit het publiek konden rekenen.'
Toch blijf ik maar naar dit soort avondjes gaan. Na afloop kwam de groep ex-moslims naar mij toe, en die zeiden mij dat ik die avond als enige het geluid van de ex-moslims en vervolgde christenen had vertolkt. En het lijkt mij van belang dat die stem gehoord blijft worden.

Over dit onderwerp heb ik ook een stukje geschreven in het CU-blaadje Handschrift:

Maakt de ChristenUnie het verschil?

André Rouvoet heeft de draai gemaakt. Samenwerking met de PVV van Geert Wilders noemde hij aanvankelijk ‘ondenkbaar’ – zoals ook de SP, de PvdA, (een deel van) het CDA en GroenLinks en D66 een coalitie met Wilders bij voorbaat uitsloten. ‘Gelet op het programma en het profiel, gevoegd bij de toon en manier van optreden van de PVV, lijkt me een coalitie waarvan ChristenUnie en PVV deel uitmaken eerlijk gezegd ondenkbaar’, aldus Rouvoet vorige maand in een interview met het FD. Maar tijdens de jaarlijkse Vriendendag van de ChristenUnie, op zaterdag 6 juni in Den Haag, zei hij dat je ‘ze’ niet moet uitsluiten. Je moet bij coalitiebesprekingen altijd kijken naar wat er mogelijk is – al acht Rouvoet ook nu de kans klein dat zo’n bespreking ergens toe leidt.

Zo groot is de draai dus niet. Belangrijker dan deze nuancering was dan ook wat Rouvoet zei over de opgave ‘een beter alternatief [dan de voorstellen van Wilders] te bieden voor de problemen in ons land’. En daarbij had hij het over ‘ons eigen grote verhaal’.

Toen ik het verslag van de Vriendendag in het ND las, bleven mijn ogen bij deze woorden haken. Dat ‘eigen grote verhaal’ van de ChristenUnie, hebben we dat de afgelopen jaren eigenlijk wel gehoord?

Ik geloof zeker dat de ChristenUnie dat eigen verhaal heeft. Bij de ChristenUnie waren zowel de gewetens- als de geloofsvrijheid altijd in veilige handen. Maar in de staatsrechtelijke traditie die zij belichaamt, was ook altijd oog voor de grenzen van die vrijheid. Vrijheid mag geen excuus worden voor een politiek die er uiteindelijk op is gericht om anderen die vrijheid te ontnemen.

In het grote debat met Wilders heb ik dit verhaal niet gehoord. Alle nadruk is gevallen – net als bij het CDA – op de principiële gelijkwaardigheid en beschermwaardigheid van alle geloven. Van een kritische houding jegens het salafisme heb ik niets gemerkt – wel heb ik de stem van de ChristenUnie vaak gehoord in het koor van de politici die klaagden over de ‘toon’ van Wilders, en dat vooral deden omdat ze het liedje niet wilden horen.

Piet de Jong van het ND kan waarschijnlijk best onderwerpen (‘beleidsterreinen’) noemen waarop de ChristenUnie iets heeft bereikt, en dan kun je zeggen dat de ChristenUnie verschil heeft gemaakt. Maar bij de meest aangelegen kwestie van cultuur en integratie heb ik het geluid waarop ik had gehoopt, node gemist.