Hopen op een genadeloze afstraffing

Op de website van de NOS schrijf ik vanaf vandaag om de week een column over de Europese verkiezingen van 4 juni a.s.

Langzaam maar zeker beginnen we aan de gedachte te wennen dat we over een week of wat weer naar de stembus mogen, dit keer om te bepalen wie er namens ons in het Europees parlement zullen gaan zitten. De lijsttrekkers van zes Nederlandse politieke partijen hebben hun eerste debatje al gevoerd, wat onwennig nog, voor een zaal met louter eurocraten.

Het was een beetje schokkend, al die oude en vertrouwde hoofden daar in Brussel – waren ze nu gepromoveerd of afgeserveerd? Schokkender nog (want onverwachter) was voor mij een bericht in de Volkskrant over de Europese partij Libertas met een foto erbij waarop ik mijn oud-collega Eline van den Broek ontwaarde. Eline is de Nederlandse lijsttrekster van deze partij, en hief het glas met de oprichter van Libertas, de Ierse zakenman Declan Ganley. Maar wat voor een glas! Sinasappelsap! Zo kende ik Eline nog niet, en zo hebben we haar destijds bij de Edmund Burke Stichting niet opgevoed!

Ondertussen is Libertas wel een van de meest interessante verschijnselen rond deze verkiezingen. Het is de eerste en enige pan-Europese partij. En die Ganley is – hulde, hulde! – de man achter het Ierse ‘nee’ tegen het verdrag van Lissabon, de opvolger van de Europese Grondwet, en Ganley (geen euroscepticus trouwens) wil van deze verkiezingen een referendum over dat verdrag maken.

Dat lijkt me een goed idee. Jean Monnet, een van de oprichters van de Europese Unie, heeft ooit gezegd: ‘De Europese naties moeten naar een superstaat worden geleid zonder dat de bevolking van die naties precies begrijpt wat er gebeurt.’
Deze politiek van verhulling en bedrog heeft een voorlopig dieptepunt bereikt in dat verdrag van Lissabon, dat ons belangrijke veto’s heeft ontfutseld en de natiestaat daarmee verder heeft ontmanteld. En politici denken altijd maar weer dat ze er mee weg kunnen komen. Zo zei Frans Timmermans onlangs in een interview met Le Monde dat wij Nederlanders, ondanks dat ‘nee’ van vier jaar geleden, inmiddels erg blij waren met de manier waarop een Europese regering steeds meer gestalte krijgt.

Ik hoop dus, op 4 juni, op een genadeloze afstraffing van alle partijen die met Lissabon hebben ingestemd. Naar wie moet de winst dan gaan? Dat gaan we de komende weken nauwgezet bekijken. Wat zou het leuk zijn, trouwens, als Eline het zo goed doet dat we met een rein geweten op haar kunnen stemmen. Maar dan moet ze die sinasappelsap wel voor iets pittigers inruilen.