Ayaan, het beest en wij*

Verstoten door de medebewoners van haar appartementengebouw in Den Haag en bijna gedenaturaliseerd door toenmalig minister Verdonk, gaf Ayaan Hirsi Ali op 15 mei 2006 in een persconferentie te kennen dat zij Nederland ging verlaten. Vanaf 1 september van dat jaar ging zij in Washington werken voor het American Enterprise Institute, een neoconservatieve denktank.

Ruim een jaar later was zij ineens terug in Nederland. De bescherming die zij tot dan van de Nederlandse regering had genoten, was vanaf 1 oktober 2007 vervallen, en de Amerikaanse wetgeving voorziet niet in mogelijkheden om die bescherming over te nemen. Die beveiliging is nodig omdat Ayaan Hirsi Ali sinds 2002 met de dood wordt bedreigd vanwege haar kritiek op de islam. Tijdens een debat in het parlement bleek een meerderheid van de Tweede Kamer, inmiddels Ayaan-moe, het besluit van minister Hirsch Ballin te steunen om haar beveiliging in het buitenland te beëindigen.

Ayaan Hirsi Ali keerde daarop terug naar de Verenigde Staten, en werft sindsdien fondsen om haar beveiliging te financieren.

Nu wil het geval dat ik vanuit een vroegere hoedanigheid enige ervaring heb opgedaan met fondsenwerving in de Verenigde Staten, en daarom weet ik hoe mensonterend het voor Ayaan Hirsi Ali moet zijn om op deze manier door het leven te moeten. (En ondertussen heb ik haar - ‘een Darod, een Macherten, een Osman Mahamud, en een Magan’ - nog nooit horen klagen.)

Hier en daar schijnt de gedachte te bestaan dat fondsenwerving bij rijke Amerikaanse particulieren een fluitje van een cent is. Ik geloof graag dat Ayaan inmiddels, al dan niet via haar werkgever, over een uitgebreid netwerk aan contacten beschikt die op dit punt iets voor haar zouden kunnen en willen betekenen. Maar dit weet ik ook: alle fondsen die zij krijgt, zijn beperkt en voor een duidelijk omlijnde tijdsperiode. Mijn bangste vermoedens werden bevestigd toen onlangs bekend werd dat Ayaan na een bezoek aan Florida ruim 100.000 dollar bijeen had gezameld. Dat is natuurlijk helemaal niets. Het is genoeg om haar beveiliging op zijn hoogst één maand te financieren. Iedere maand moet zij dus een week op pad om het einde van de maand te halen.

In Nederland hebben wij daar geen boodschap meer aan – tot onze eeuwige schande. In Frankrijk is er inmiddels een groep intellectuelen en politici die iets voor haar wil doen. Die groep wordt aangevoerd door vooraanstaande nouveaux philosophes (voormalig linkse denkers) als Pascal Bruckner en Bernard-Henri Lévy. Deze groep wil Ayaan óf het Franse staatsburgerschap aanbieden, en de Franse staat dan voor haar beveiliging laten instaan, of een Europees fonds in het leven roepen om haar beveiliging te betalen. ‘Ik zou het een eer vinden Française te worden’, zei Ayaan afgelopen zondagavond tijdens een steunbetuiging in de aula van de Parijse École Normale Supérieure.

Pascal Bruckner (de Nederlandse vertalingen van zijn boeken verschijnen bij uitgeverij Sun) sprak tijdens die avond over ‘de kwalijke Nederlandse ommekeer’. Die bestaat in de overwinning van de angst voor het islamitische beest. ‘De gedachte dat elke scherpe stellingname het islamitische beest kietelt’ (aldus het verslag in de NRC van 11 februari). Zelf-islamisering is het woord dat arabist Hans Jansen inmiddels voor deze laffe mentaliteit heeft gemunt.

Tijdens een etentje zat ik deze week aan tafel met iemand die het Nederlandse besluit verdedigde. Ik reikte hem mijn glas rode wijn aan, een mooi vol glas met heerlijke Borollo. Hij vond dat maar een vreemd gebaar, en maakte geen aanstalten het glas aan te nemen. Ik liet het daarop tussen ons in op de tafel kapot vallen. Een ober kwam aangesneld om de boel op te ruimen. ‘Ik ben Hirsch Ballin, jij de Verenigde Staten, daar ligt Ayaan en daar schiet Frankrijk ons te hulp’, zei ik.

Onze angst voor het snel wakker getarte islamitische beest doet ons erin berusten dat een dappere vrouw als een opgejaagd hert door het leven moet, bedelend om haar beveiliging te regelen, en nu afwachtend wat de enthousiaste Franse toezeggingen waard zijn. Bruckner overdreef niet toen hij onze ‘weekheid’ vergeleek met de meegaandheid van Europees links met het communisme in de jaren zeventig. Het gekke is alleen dat Ayaan met haar autobiografie een Goelag Archipel heeft geschreven, en dat dat niet heeft geholpen.

* column verschenen in Binnenlands Bestuur van 15 februari 2008